Yapay zeka, nükleer füzyonun en büyük zorluklarından biri olan plazma kontrolünü yönetmek için kullanılmaya başlandı. Google’ın yapay zeka araştırma birimi DeepMind, nükleer füzyon girişimi Commonwealth Fusion Systems (CFS) ile ortaklık kurarak SPARC reaktöründe plazmayı yönetmek için yapay zeka tabanlı bir sistem geliştiriyor.
Amaç, reaktörün enerji üretimini optimize ederek temiz ve sınırsız füzyon enerjisinin ticari olarak kullanılabilir hale gelmesini sağlamak. DeepMind, plazmanın davranışlarını simüle eden ve kontrol stratejilerini geliştiren Torax adlı özel bir yazılım geliştirdi. Yazılım, pekiştirmeli öğrenme ve evrimsel arama modelleri ile entegre edilerek, reaktörde milyonlarca küçük ayarlamanın yapılmasını sağlayacak.
İnsanların başaramayacağı bu görev, yapay zeka sayesinde mümkün olacak. CFS’in Massachusetts’te inşa ettiği SPARC reaktörü, süper iletken mıknatıslar kullanarak plazmayı stabilize etmeyi ve reaktörün enerji ihtiyacından daha fazlasını üretmeyi hedefliyor. SPARC reaktörünün önümüzdeki yıl tamamlanması ve çalışmaya başlaması bekleniyor.
Google, CFS’in yatırımcısı olmasının yanı sıra, reaktör faaliyete geçtiğinde 200 megavat enerji satın almayı da taahhüt etti. Yapay zekanın plazma kontrolü gibi zorlu görevlerde kullanılması, enerji üretiminde çığır açabilir ve projenin başarılı olması hâlinde hem füzyon enerjisi hem de yapay zeka alanında önemli bir dönüm noktası olacağı tahmin ediliyor.