Kasırga tahmininde yeni dönem: Google’ın yapay zeka modeli resmi tahminleri geride bıraktı

Haziran başında, Atlantik kasırga sezonunun başlamasından hemen sonra Google, tropikal siklonların (kasırgaların) rotasını ve şiddetini tahmin etmek için özel olarak geliştirdiği “Weather Lab” adlı yeni bir modeli tanıttı. Google, o dönemde yayımladığı blog yazısında yer alan bilgilere göre; testlerde oldukça başarılı sonuçlar veren bu model, geçmiş hava olaylarını yeniden oluşturan dev bir veri setinin yanı sıra kasırgaların izleri, gücü ve boyutlarıyla ilgili özel bir veritabanı kullanılarak eğitildi.

Şirket gönderide şu ifadelere yer vermişti: 

Dahili testler, modelimizin siklonların rotası ve şiddeti ile ilgili tahminlerinin, mevcut fizik tabanlı yöntemler kadar doğru ve çoğu zaman daha doğru olduğunu gösteriyor.

Buna ek olarak Google, Atlantik ve Doğu Pasifik havzalarında Weather Lab modelinin performansını değerlendirmek için, Ulusal Kasırga Merkezi ile işbirliği yapacağını açıkladı. Ulusal Kasırga Merkezi, onlarca yıldır güvenilir tahminler sunan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Servisi’nin bir kolu olarak karşımıza çıkıyor.

Birkaç hafta öncesine kadar Atlantik kasırga sezonunun nispeten sakin geçmesi nedeniyle yeni modelin yüksek profilli testleri yapılmadı. Ancak yaklaşık 10 gün önce, Erin Kasırgası açık Atlantik Okyanusu’nda hızla şiddetini artırdı ve batıya doğru ilerlerken 5. kategori kasırgaya dönüştü.

Atlantik sezonunun bugüne kadarki en büyük testinde, Google’ın Weather Lab’ı 72 saat veya daha kısa sürelerde en iyi performansı gösterdi. Bu da, fırtına için üç günlük bir tahmin anlamına geliyor. Ulusal Kasırga Merkezi’nin eski kasırga uzmanı birimi şefi James Franklin’e göre, model oldukça iyi performans göstererek Ulusal Kasırga Merkezi’nin resmi modelini geride bıraktı. Üstelik Weather Lab, modellemenin ilk 72 saati boyunca diğer birkaç fizik tabanlı modeli de geride bırakmayı başardı. Tahmin çalışmaları uzadıkça modelin performansı biraz düşse de; beş günlük tahminlerde konsensüs modelini geride bırakması dikkat çekti. 

Bu noktada yetkililer tahliye kararları ve diğer hazırlık çalışmaları için modelin üçüncü ila beşinci günlerine güvendikleri için modelin son günlerde yüksek performans göstermesinin mühim olduğunu belirtelim. Bu performnas düşüşüne rağmen, yapay zeka destekli hava durumu modellemesinin gelecek vaat ettiği düşünülüyor. 

Weather Lab nasıl çalışıyor? 

Fırtına tahmini için kullanılan mevcut altın standart modelleme tekniklerinin çoğu, fizik tabanlı tahmin motorları kullanıyor. Fırtınanın nasıl davranacağını simüle etmek için nem, hava basıncı ve sıcaklık değişiklikleri gibi faktörleri dikkate alan bu motorlar, atmosfer koşullarını yeniden oluşturmaya çalışıyor. Google’ın modeli ise, eğitildiği devasa miktarda veriden yararlanıyor. Bu veriler arasında milyonlarca gözlemden tüm Dünya’daki geçmiş hava durumunu yeniden oluşturan bir yeniden analiz veri seti, son 45 yılda gözlemlenen yaklaşık 5 bin siklonun izlediği yol, sikolnların yoğunluğu, boyutu ve rüzgar yarıçapı hakkında önemli bilgiler içeren özel bir veritabanı yer alıyor. 

Google’ın paylaştığı verilere göre model, 2023 ve 2024 yıllarındaki fırtınalar üzerinde test edildi ve beş günlük tahminler, diğer çoğu modelden daha doğru bir şekilde fırtınanın yolunu tahmin etti. Hatta mevcut en doğru model olarak kabul edilen Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi’nin ensemble modelinden yaklaşık 140 km veya 90 mil daha yakın bir şekilde siklonun nihai konumunu tahmin etti. Bundan sonra kurum, gerçek zamanlı olarak izlediği bir fırtınayı kavramın kanıtı olarak gösterebilecek. Yapay zeka destekli modellerin gelişmesi, belirli hava durumu tahminlerinde önemli bir dönüşüm yaratabilir.